مشاور خانواده

نوجوانی، حساس ترین فصل زندگی آدمی است. حساسیت آن به قدری است که می گویند می تواند از مو باریک تر و از لبه تیغ برنده تر باشد! و اگر نوجوان بتواند از این مرحله به سلامت عبور کند بقیه مسیر زندگی را نیز سلامت طی خواهد کرد. در این دوران که مرحله جنگ بین کودکی و بزرگسالی است، اعتماد به نفس همیشه به عنوان نشانه ای از سالم بودن مورد توجه قرار گرفته است و ضرورت توجه به اعتماد به نفس در نوجوانی بسیار زیاد است.

با رعایت این چند نکته می توان عزت نفس و اعتماد به نفس را در نوجوان تقویت کرد:

 به رفتارهای مثبت نوجوان خود پاداش دهید.

 نوجوان را به داشتن مسئولیت و مسئولیت پذیری تشویق کنید. زمانیکه وی در برابر وظایف و کارهایش مسئولانه رفتار می کند او را تحسین کنید و در مقابل بی توجهی ها و اهمال کاریها، او را از پیامدهای رفتارش مطلع کنید.

مهارتها و توانمندی های نوجوان خود را افزایش داده (البته با فراهم آوردن شرایط آموزش مناسب) و از او بخواهید که در موقعیت های مختلف این توانمندیها را در معرض نمایش قرار دهد. به طور کلی تاکید بیشتر بر نقاط مثبت و توانمندی های او بکنید تا از این طریق عزت نفس فرزندتان افزایش یابد.

 در فرآیند هویت یابی، نوجوان خود را همراهی کنید.

 هویت نوجوان، در نتیجه ی برداشت وی از خود و خصوصیاتی که داراست و همچنین از طریق ارزشهایی که از اطرافیان بدست می آورد و در اصطلاح به آن همانند سازی گفته می شود، کسب می گردد. از آنجایی کهبرداشت نوجوان از خویش، حاصل تصویر ذهنی است که وی از خود ساخته و این تصویر ذهنی تحت تاثیر خودگویی های (مثبت یا منفی) او و قضاوتی است که نوجوان از خود دارد، توصیه می گرد که والدین به نوجوانان کمک کنند تا تصویری مثبت و منطقی از خود، در ذهن بپروراند.

 در دوره ی نوجوانی در اثر تغییر و تحولات جنبه های مختلف، عموماً نوجوانان به سمت اظهارات و خودگوی های منفی از خود می پردازند. کمک والدین به نوجوان برای ترمیم این ساختارها و قضاوتهای شناختی از خود و بررسی دقیق توانایی ها و ویژگیهای مثبت، در پرورش عزت نفس آنها تأثیر مطلوبی دارد.

 از انتقادهای تند و خشن، نسبت به فرزند نوجوان خود بپرهیزید.

 انتقاد کردن از نوجوان و گوشزد کردن رفتارهای منفی، در سطح مطلوب، اقدامی مناسب است چرا که باعث کاهش رفتارهای نامطلوب و افزایش نرخ رفتارهای مطلوب می گردد. به آنها آموزش دهید که اشتباهات خود را شناخته و از آنها عبرت بگیرد.

همیشه انتقاد سودمند موثرتر و سازنده تر از انتقادات تند و تیز است، زیرا این نحوه رفتار مسئولیت پذیری نوجوانان را افزایش داده و باعث درس گرفتن آنها از اشتباهاتشان می گردد. زمانیکه نوجوانتان دچار اشتباه می گردد، به او کمک کنید تا مشکل را شناسایی کرده و سپس با کمک هم برای حل این مشکل از روش «بارش مغزی» استفاده کنید.

 «بارش مغزی» نوعی روش حل مساله است که در آن انواع راه حلها در نظر گرفته شده و سپس بهترین راه حل انتخاب می گردد. این روش به فرزند شما کمک خواهد کرد تا تغییرات مثبت و اساسی در زندگی خود ایجاد کند.

به نوجوان خود اجازه تصمیم گیری مستقلانه بدهید.

 به نوجوان خود اعتماد داشته باشید و بعد از ارائه اطلاعات و آگاهی های لازم، به او این فرصت را بدهید که در امور مختلف تصمیم گیری کند. سپس در برابر تصمیمات مثبت او را تشویق کرده و در ازای تصیمات نادرست او را تنبیه نکنید بلکه اجازه دهید با مشکلات مواجه شده و خودش مشکلاتش را حل نماید. نکته مهم این است که برای آنها تصمیم نگیرید و تنها در این راه، آنان را یاری کنید و اگر اقدام اشتباهی انجام دادند از نوجوان حمایت کنید اما اجازه دهید از اشتباهی که خودش باعث بروز آن شده، درس بگیرد. مهارت یافتن در فرایند تصمیم گیری، از عوامل موثر در تقویت عزت نفس نوجوانان است.

به نوجوان خود هدف گذاری صحیح را بیاموزید. 

 علاوه بر اینکه به نوجوان خود می آموزید چگونه اهداف منطقی و واقع بینانه و در حد توان خود تعیین کند، او را در رسیدن به این اهداف حمایت و راهنمایی کنید. برای این منظور با نوجوانتان مشورت کنید و ببینید اهداف مورد علاقه او چه هستند؟ از طرف دیگر تواناییها و استعدادهای او را مورد ارزیابی و بررسی قرار دهید و سپس با همکاری هم ببیند آیا بین این اهداف و علایق و استعدادها هماهنگی و تناسب لازم وجود دارد و یا خیر؟ از این طریق نوجوان شما می تواند بین ممکن و غیر ممکن تمایز قائل شده و دیدگاهی واقع بینانه تر نسبت به شرایط خود پیدا کند. این گام، تاثیر بسیار مثبت و موثری در ترفیع سطح عزت نفس نوجوانان دارد.

منبع پاسخ : پایگاه تبیان

هر انسانی در زندگی به مساله خاصی توجه دارد و اینکه این توجه به سمت چه مساله‌ای می ‌رود و چه مدت ادامه می‌یابد، در افراد مختلف متغیر است. به طور کلی دو نوع توجه وجود دارد: توجه کلی و جزیی. در توجه کلی، فرد تمام وجوه یک مساله را در مدت ‌کوتاه می ‌بیند و در نتیجه ادراک سرتاسری از محیط به دست می ‌آورد. برای مثال وقتی وارد یک میهمانی می ‌شوید، یک توجه کلی به میهمانی دارید و درکی از حرکت افراد، صداهای محیط و افراد، بویی که به مشام می ‌رسد و مناظری که می ‌بینید، پیدا می ‌کنید. این توجه سریع و گذراست و دیدی کلی نسبت به اتفاق‌ های در حال وقوع، می ‌دهد. در نوع جزیی تمرکز، توجه فرد روی یک مساله برای مدت طولانی ‌تری متمرکز می ‌شود.

فرد با این کار اطلاعات اضافی را فیلتر می ‌کند و به یک ‌‌یک مسایل نگاه می ‌اندازد. ما برای زندگی به هر دو نوع توجه نیاز داریم. توجه کلی، قوه ابتکار ما را فعال می ‌کند و تمرکز به ما ثبات می ‌بخشد. البته زمانی می‌ توانیم موفق باشیم که بین این دو توجه سیال شویم و بتوانیم مدام از توجه کلی به تمرکز، تغییر حالت بدهیم. مساله تمرکز کودکان و افزایش دادن آن یکی از موضوعات مورد توجه والدین است.

کدام کودکان نمی ‌توانند تمرکز کنند؟

کودکانی که مبتلا به اختلال نقص توجه هستند، توجه کلی خوبی دارند اما نمی ‌تواند تمرکز کنند، مثلا در یک کلاس صدای وزوز مگس، صدای خش ‌خش برگ‌ های درختان پشت پنجره، پچ‌ پچ بچه‌ ها، سوراخ‌ های موجود در سقف کلاس، صدای دریچه کولر که باد در آن می ‌وزد و... توجه آنها را به خود جلب می‌ کند اما قادر به فیلتر کردن هیچ یک از آنها و تمرکز روی حرف ‌های معلم یا نوشته‌ های روی تخته‌ سیاه نیستند. به عبارتی، توجه جزیی ندارند و نمی ‌توانند تمرکز کنند. این کودکان، آدم‌های هوشیاری هستند آنقدر که شاید هیچ‌ کس به اندازه آنها هوشیاری نداشته باشد اما توجه دقیق و تمرکز ندارند یا نمی‌ توانند بین دو نوع توجه سیال باشند. شواهد نشان می ‌دهد این کودکان در وضعیت‌ های خاص، قادر به تمرکز هستند مثلا حین تماشای برنامه مورد علاقه تلویزیونی یا مثلا بازی با یک قفل رمزدار. این نشان می‌ دهد بازی با وسیله مورد علاقه یا همراهی با یک بزرگ ‌تر در انجام یک کار به تمرکز آنها کمک می ‌کند.لیواین یکی از استادان علم روان‌ شناسی، معتقد است کودکانی که در سن پایین توجه خاص و تمرکز ضعیفی دارند، در بزرگسالی ممکن است افراد قابلی شوند و نقص توجه در آنها از بین برود.

چگونه توجه و تمرکز کودکان را افزایش دهیم؟

برای کار روی توجه و تمرکز کودکان، اولین قدم جلب ‌توجه آنهاست. برای این کار باید روش‌ هایی را به کار بگیریم که برای کودک جذاب و بازی‌ گونه باشد. در این صورت توانمندی‌ های کودک در زمینه توجه به نحوی گسترش می ‌یابد که در طول زندگی برای وی مفید خواهد بود. سعی ما بر این است که به کودکان مهارت‌ هایی را آموزش دهیم تا هر دو نوع توجه را داشته باشند. در شیرخوارگی که مغز در حال رشد است، باید روی توجه کلی کار کرد. افزایش تجربه‌ ها و انجام بازی‌ هایی که مهارت توجه را افزایش می‌ دهند، در این میان بسیار کمک ‌کننده است.

در سنین بالاتر یعنی پیش ‌دبستانی یا دبستان، می ‌توان از بازی ‌هایی استفاده کرد که کودک را وارد جزییات زندگی می ‌کند و به عبارتی تمرکز وی را افزایش می ‌دهد. هر چه توجه در یک کودک افزایش یابد، در آینده میزان تمرکز او بالاتر خواهد رفت. مثلا اگر در سن پایین با کودکی در مورد گل ‌وحشی صحبت کنیم، در بزرگسالی وقتی وارد یک باغ ‌گل می ‌شود، توجهش بیشتر به گل ‌های وحشی خواهد بود و روی آنها تمرکز می ‌کند. نکته‌ای که لازم است مورد توجه قرار گیرد، تازگی و نو ظهوری مطالبی است که به کودک آموزش داده می ‌شود.

اگر مطلبی تازگی داشته باشد، باعث برانگیختگی و افزایش دقت هنگام یادگیری می ‌شود. وقتی مطلبی تازگی ندارد، کودک حس خستگی و خواب ‌آلودگی پیدا می ‌کند. در مدرسه برای آنکه توجه دانش ‌آموزان را جلب کنیم، باید مطالب نوظهور باشند. بچه‌ ها به همین دلیل به کارهای گروهی و متواتر علاقه نشان می ‌دهند.

بازی ها چطور می توانند تمرکز کودکان را بالا ببرند؟

منظور از بازی ‌هایی که تمرکز کودکان را بالا می ‌برد، بازی‌ هایی است که روی توجه کلی و جزیی اثر می ‌گذارد و سیالیت بین این دو را تسریع می‌ کند. نکته اصلی برای موفقیت در این میان،‌ جذاب بودن بازی است تا توجه و تمرکز کودک را بالا ببرد. اگر کودکان حین بازی احساس شادمانی و رضایت کنند، بازی را یاد می‌ گیرند.

چه بازی هایی را برای این منظور توصیه می کنید؟

والدین با توجه به سن کودک می توانند از این بازی ها استفاده کنند. نمونه هایی از این بازی ها به شرح زیر است:

تا یک سالگی:  زبانت را از دهانت بیرون بیاور. در این بازی ابتدا کودک را صدا کنید و به او لبخند بزنید تا توجهش جلب شود. بعد زبانتان را بیرون بیاورید و کمی حرکت ‌دهید. برای او توضیح ‌دهید که در حال انجام چه کاری هستید. با صدا درآوردن، توجه کودک را به خود جلب ‌کنید. لمس زبان کودک، می ‌تواند به او کمک کند تا بهتر بفهمد در مورد چه چیزی صحبت می ‌کنید. این بازی به او کمک می ‌کند کنترل بیشتری روی زبانش داشته باشد و در آینده توانایی درآوردن صداهای مختلف و لغات را پیدا کند.

تا زمانی که کودک توجه دارد، بازی را ادامه دهید و با خسته‌ شدن او، آن را به روز دیگر موکول کنید. به کمک این بازی، کودک روی توانایی ‌ای که دارد، تمرکز می ‌کند. در این سن زبان شیرخوار برای مکیدن شیر آماده است. با این بازی، کنترل عضلات زبان را هم به دست می آورد. کم‌کم این مهارت به بازوها و پاها تعمیم داده می‌شود و آگاهی از خویشتن در او بالا می ‌رود. این بازی به کودک می‌ فهماند چه جنبه‌ هایی برای بازی‌ های جذاب و خنده‌ دار دارد.

1 تا 3 ساله ‌ها:  تعقیب پَر غوطه‌ور در هوا در این بازی پری را از بالا بیندازید و کودک را تشویق ‌کنید تا آن را نگاه کند. در این حالت، تمرکز چشم ‌ها روی حرکت پر تقویت می ‌شود. پر را در محل ‌های مختلف از ارتفاعات مختلف پایین بیندازید تا متوجه گردش هوا و تاثیر آن بر پرواز پر شود. می ‌توانید حتی از کودک بخواهید با فوت کردن، آن را بالا نگه دارد. فایده این بازی افزایش تمرکز و قدرت و انعطاف عضلات چشم‌هاست.

 3 تا 6 سال: ضربه با دست توپی را از شاخه درختی به کمک طناب در حالی که به اندازه قد کودک است، آویزان کنید، به نحوی که بتواند با دست به آن ضربه بزند. این بازی باعث افزایش تمرکز و هماهنگی چشم‌ها و دست می‌شود. کودک میزان جابجایی توپ را مشاهده می ‌کند و متوجه می ‌شود رابطه مستقیمی بین میزان جابجایی توپ و انرژی وارده به آن وجود دارد.

6 تا 12 سال: در مورد هر چیزی می‌ توانی فکر کنی. در این سن دیگر به سراغ تقویت مغز می ‌رویم. این بازی را می‌ توان حتی در ترافیک خیابان هم انجام داد. به نوبت چیزی را انتخاب کنید تا طرف مقابل آن را حدس بزند مثلا می ‌گویید فلان چیز در جنگل است، فلان چیز اسم یک هنرپیشه است یا... این باعث می‌ شود کودک هر چه مثلا در مورد جنگل می ‌داند، به یاد و به زبان بیاورد. این بازی به تمرکز طولانی نیاز دارد.

نوجوان: 5 اتفاق خوب. وقتی 2 دوست همدیگر را می‌ بینند، می ‌توانند 5 اتفاق خوبی را که در روز برایشان افتاده بیان کنند یا والدین می‌ توانند از نوجوان بخواهند آخر شب 5 اتفاق خوبی را که در طول روز رخ داده، بنویسد. در این صورت تمرکز روی اتفاق‌ های روز زیاد می ‌شود و نوجوان روی اتفاق‌ های خوب زندگی و به احساس‌ های ایجاد شده از آنها توجه می‌ کند و در نهایت یاد می‌ گیرد یک اتفاق را به کل روز تعمیم ندهد.

مثلا به کمک این بازی می‌ فهمد بعد از یک انتقاد کوچک که باعث ناامیدی او شده، یک اتفاق خوب هم افتاده. در نهایت می ‌تواند بخش‌ های خوب زندگی را از میان اتفاق ‌های دیگر جدا کند و بنویسد. کتاب‌ هایی هم در بازار موجود است که می‌ تواند به افزایش تمرکز کودک کمک کند. افزایش تمرکز چیزی جز افزایش توجه نیست. بهترین روش نیز برای افزایش توجه و تمرکز بازی‌ ها هستند.

مطالعه کتاب 101 بازی برای افزایش توجه نیز مناسب است.

منبع : پایگاه تبیان

1. به عواطف او احترام بگذارید

بگذارید گریه کند

زنان همیشه قدردان مردهایی هستند که به عواطف و احساسات شان اهمیت می دهند. به خصوص وقتی از چیزی ناراحتند. از همسرتان بپرسید از چه ناراحت است و اگر گریه می کند به او دستمال تعارف کنید. مطمئن باشید ابراز احساسات باعث تقویت رابطه می شود.

2. اهمیت آنچه می پوشید

با نظر او لباس بپوشید

مدها می آیند و می روند اما توجه یک مرد به طرز پوشش خود باید مداوم باشد. این از همان روزهای اول آشنایی برای یک زن حائز اهمیت است. باید سعی کنید بفهمید همسرتان چه نوع ظاهری را می پسندد. مثلا اگر دوست دارد رنگ شلوار شما روشن باشد به خواسته اش توجه کنید. لباس پوشیدن شما آنطور که همسرتان دوست دارد قدم مهمی در ایجاد علاقه بیشتر در زنان است. مردان باید بدانند که بد نیست گاهی لباس قرمز بپوشند، زیرا روانشناسان می گویند این یکی از اولویت های ناخودآگاه زنان است. آنها معتقدند رنگ قرمز باعث می شود مردها قوی تر و جالب تر به نظر بیایند. اما توجه داشته باشید که این رنگ به مهربان تر نشان دادن شما کمکی نمی کند.

3. از خود گذشتگی هیچ وقت از مد نمی افتد

یک مرد سنتی باشید

زمانی که پای عواطف به میان می آید خیلی از زنان هنوز شیوه مردان سنتی را ترجیح می دهند، به خصوص در ابتدای زندگی مشترک. آنها به خوبی می توانند از پس کارهایی همچون باز کردن در یا جابه جا کردن صندلی بربیایند ولی وقتی تامل می کنند یعنی از شما انتظار ادای احترام و همکاری دارند و توقع دارند شما این کارها را برای او انجام دهید.

4. اشتباهات خود را پنهان نکنید

شجاع باشید، اعتراف کنید

می خواهید دل همسرتان را به دست بیاورید؟ زنان عموما به رشد شخصیتی علاقه دارند و مردی را دوست دارند که با ملاحظه و متفکر باشد، به خصوص وقتی می دانند به اشتباهش پی برده. این اشتباه می تواند اعم از بد خلقی یا بی توجهی به آنها به دلیل خستگی از کار باشد. آنها مشتاقند ببینند که شوهرشان سعی در جبران آن دارد. پس شجاع باشید و به اشتباه تان اعتراف کنید.

5. نقش حلال مشکلات را بازی نکنید

گوش کنید، راه حل ارائه ندهید

وقتی چیزی همسرتان را آزار می دهد او گوش شنوای شما را می خواهد نه نصیحت. مردها فکر می کنند باید همه چیز را حل کنند، زیرا عموما تمایل به حل مسئله دارند. اما برای یک زن گوش سپردن به حرف هایش مانند معجزه ای عمل می کند که به عمیق تر شدن رابطه کمک می کند.

6. سر تکان دادن کافی نیست

با دقت گوش کنید

خانم ها واقعا دوست دارند بدانند که به حرف هایشان توجه می کنید. کافی نیست سر تکان دهید و وقتی مکث می کنند منتظرند عکس العمل شما همراه با توجه کامل باشد. مثلا اگر از کارفرمای خود شکایت می کنند دوست دارند چیزهایی از زبان شما بشنوند از قبیل: متاسفم که روز سختی داشتی یا چه بد، نگران نباش و... یادتان باشد سعی کنید در ارائه راه حل شتاب نکنید.

7. تقلید می تواند نشانه علاقه باشد

نشانه عشق

همسر شما با تقلید از اعمال و رفتار شما میزان علاقه اش را به شما نشان می دهد. مثلا او ممکن است غذایی را که باب میل شماست سفارش دهد یا لباس به رنگ مورد علاقه تان را بپوشد یا لبخند شما را با لبخند پاسخ دهد. پس به اینگونه رفتارها دقت بیشتری داشته باشید.

8. به یک بار گفتن اکتفا نکنید

چند بار بگویید، نه یک بار

بد نیست گاهی ویژگی های فردی مثبت او را گوشزد کنید. مثلا از زیبایی اش تعریف کنید و بدون اینکه به شما بگوید تغییرات ظاهری اش را تحسین کنید. تغییراتی از قبیل کاهش وزن، تغییر رنگ مو و از این قبیل هر چند کوچک هم باشد برای آنها از اهمیت خاصی برخوردار است. مطمئن باشید تحسین همسرتان او را بیشتر به شما علاقه مند می کند.

9. از رابطه تان صحبت کنید

فرصتی برای صحبت

وقتی او می خواهد سر صحبت در مورد روابط تان را باز کند لزوما قرار نیست مشکلی را مطرح کند. روانشناسان معتقدند کهزنان دوست دارند در مورد همبستگی در زندگی مشترک، خوب یا بد پیش رفتن اوضاع و به طور کلی راجع به زندگی گهگاهی حرف بزنند که این نشانه خوبی است. یک صحبت صادقانه دو نفره می تواند یک زوج را به هم نزدیک تر کند.

10. با او چشم در چشم صحبت کنید

چشم در مقابل چشم

شما به عنوان یک مرد ممکن است ترجیح بدهید در کنار همسرتان نشسته و با او صحبت کنید اما او اغلب ترجیح می دهد با شما رو در رو باشد. تماس چشمی در حین مکالمه باعث افزایش علاقه بین شما به عنوان یک زوج خواهد شد.

 

 

11. لحظه را از دست ندهید

گاهی شما فرمان را در دست بگیرید

نگذارید او همیشه پیش قدم شده و سرحرف را باز کند. اگر به شما فرصت صحبت کردن می دهد سعی کنید از آن استفاده کرده و بحث را هدایت کنید هر چند موضوع ساده ای باشد. توجه به موضوع بحث و به نتیجه رساندن آن برای او بسیار حائز اهمیت است.

12. حفظ رابطه صمیمی اصلا سخت نیست

چرا شاعر نمی شوید

همسرتان همیشه خواستار محبت و عشق شماست. فرقی نمی کند 2 ماه از ازدواج تان گذشته باشد یا 20 سال. تقدیم یک شاخه گل، دعوت به یک شام ساده، چند بیت شعر، حتی اگر کلیشه ای به نظر برسد باعث ایجاد صمیمیت بیشتر می شود. به گفته روانشناسان زنان از ابراز علاقه هایی اینچنین ساده لذت برده و قدردان آن خواهند بود و این قدردانی را همیشه ابراز خواهند کرد.

منبع : پایگاه تبیان