به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری رسا، طلاب، اساتید، مدیران و همسران طلاب موسسه عالی فقه و علوم اسلامی اخیرا با رهبر معظم انقلاب دیدار کردند.
در این دیدار ابتدا حجت الاسلام سید علیرضا صدر حسینی رییس موسسه به بیان اهداف برنامه ها و فعالیت های موسسه پرداخت و سپس یکی از طلاب که از فرزندان شهداست به نمایندگی از طلاب موسسه نقاط قوت موسسه و دغدغه های طلاب را مطرح کرد.
سپس رهبر معظم انقلاب سخنان ارزشمندی را بیان فرمودند که بخش هایی از فرمایشات معظم له را در ذیل می خوانید:
رهبر معظم انقلاب جلسه را بسیار خوب و بانشاط توصیف و نسبت به گزارش حجت الاسلام آقای صدر و نکات نماینده طلاب فرمودند: هم فرمایشات آقای صدر فرمایشات مفیدی بود و سنجیده و حساب شده بود هم بیانات خیلی خوبی که این برادر عزیز، فرزند عزیز که از قول طلاب محترم بیان کردند فرمایشات خوبی بود.
ایشان در مورد نقش خانواده طلاب در توفیقات ایشان نکات ارزشمندی بیان فرمودند و تأکید کردند: نقش همسران و خانواده ها در موفقیت های مردان خیلی زیاد است و ما به تجربه دریافتیم که اگر همسر انسان، همدل و همگام و هم هدف و همسنگر باشد، پیشرفت خیلی سرعت خواهد گرفت.
رهبر انقلاب اسلامی تصریح کردند: لکن مسائل خانه و خانواده، همه اش مسائل عقلانی نیست یک مقدارش مسائل عاطفی و واقعی است. به خانواده ها باید برسید. همسر شما نیاز به حضور شما دارد. این مهم است. حضور به این معنا نیست که همه اش بروید خانه بنشینید آن هم دلزدگی ایجاد می کند. اما اینکه پیدا نباشید خوب نیست.
ایشان ادامه دادند: البته برهه ای از زندگی بنده به این شکل گذشته است؛ اوایل انقلاب وقتی بچه ها خواب بودند از خانه خارج می شدم شب هم وقتی برمی گشتم همه خواب بودند. منتها آن موقع به اصطلاح فرصت سرخاراندن نبود لکن شما در وضع عادی زندگی می کنید و به خانواده ها برسید.
رهبر معظم انقلاب گفتند: خانواده ها هم باید اشتغال داشته باشند. بهترینش هم اشتغال علمی است همین دروس دینی و طلبگی خواهران، که شنیده ام اقدامات خوبی در این زمینه در حال انجام است.
ایشان در مورد اهداف و انگیزه راه اندازی و شروع به فعالیت موسسه عالی فقه و علوم اسلامی فرمودند: انگیزه کار به خاطر نگاه و توجه به اهمیت حوزه و ظرفیت های فراوان و بیشمارِ استفاده نشده از حوزه و اقتضاء نظام جمهوری اسلامی نسبت به استفاده از این ظرفیت هاست.
رهبر انقلاب با تأکید بر ضرورت پاسخگویی به نیازهای فکری افزودند: همانطور که آقای صدر گفتند چنانچه نهادها برای مدیریت اسلامی بخواهند مراجعه کنند باید به حوزه مراجعه کنند. البته الان این اتفاق نمی افتد. برای نمونه یک روزی که بانک مرکزی پاکستان می‌خواست نظام بانکی‌شان را طراحی کند و بانک اسلامی درست کنند به علمای اسلام فراخوان دادند و مرحوم شهید صدر البنک اللاربوی را در پاسخ به آن نوشت و فرستاد حال آن کتاب چقدر جواب نهاد بانک را می‌دهد یک بحث دیگری است اما این یک نمونه درست از ارتباط نظام اسلامی و حوزه است که این نادر است و اگر غیر این چند مورد دیگر هم باشد یقینا به ده تا نمی‌رسد. در حالی که حوزه این توان را دارد. دقت نظر، عمق یابی، ژرف نگری جزو طبیعت کار حوزه است و الان با توجه به این مسائل این نیازها بیشتر شده است.
ایشان ادامه دادند: حوزه می تواند این کار را بکند که امروز با توجه به نیازها، انگیزه بیشتر شده و این بود که ما گفتیم از یک گوشه ای شروع کنیم. البته دیگران هم در موسسات خوب و مفید دارند کار می کنند، این مجموعه هم هست و ما ادعایی نداریم. تحت اشراف هم معنایش این نیست که من نسبت به برنامه ها، دقت و اظهار نظر می کنم. به نحوی منتسب به ماست اما مربوط به خود آقایان است.
رهبر معظم انقلاب در مورد نقش فقه در اداره جامعه و فلسفه نیز نکات ارزشمندی ابراز داشتند: یک طرف قضیه فرهنگ، دانش روز، ارتباطات گوناگون اجتماعی، سبک زندگی، تفکرات جدید که دائما صادر می شود در دنیا و تاثیرگذار در زندگی است که باید با اسلام و فکر اسلامی اداره شود که در جنبه عملی همان فقه اسلام است.
ایشان عنوان کردند: البته با فلسفه مخالف نیستم و تایید می کنم که چگونگی اش به برنامه ریزان برمی گردد نه اینکه فقط خوب بلکه لازم است اما آنچه زندگی ما را عملا اداره می کند، فقه ماست زیرا فلسفه اسلامی امتداد عملی در زندگی ما نداشته است در حالی که فلسفه های غربی خیلی کم محتواتر از فلسفه اسلامی اما امتداد عملیاتی دارند. مثلا اگر به هگل یا کانت و … معتقد باشی، در صحنه حکومت نظر دارید اما در فلسفه اسلامی، اقتضاء دیدگاه ها در حکومت برای ما روشن نیست. نه اینکه نداشته باشد اما روی آن کار نشده است.
رهبر انقلاب اسلامی با اشاره به ظرفیت های بیشمار حوزه های علمیه خاطرنشان کردند: پس یک طرف نظام اسلامی است و یک طرف حوزه است حوزه علمیه ظرفیت های بیشماری دارد. این دقتهایی که در مباحث فقهی مشاهده می کنیم؛ در موضوعات کم اهمیت از نظر عملی و جایگاهش در احکام اسلامی اما دقتهایی می کنند که شگفت آور است. اینها در علمای ما وجود دارد و خیلی ظرفیت مهمی است. بنده یک مدتی بحث قصاص می کردم. نظرات حقوقدانان غربی را برایم می آوردند؛ تعمق های خوبی در کارهای آنها هست اما فاصله زیادی با دقتهای مثل صاحب جواهر یا آقای خویی داشت. اینها خیلی ظریف تر و دقیق ترند. این حوزه می تواند همه نیازهای جامعه اسلامی را براورده کند.
رهبر فرزانه انقلاب با تأکید بر نقش هدایت گری استاد در روش تدریس طلبه محور، درباره روش تدریس غیر القایی در دروس خارج فقه گفتند: این سبکی که در تدریس و تدرس ذکر کردند که طلبه مشارکت در پاسخ یابی می‌کند مفید و خوب است اما تسلط استاد نباید تحت الشعاع قرار بگیرد و استاد است که دارد هدایت می‌کند و کار می‌کند و گرنه اگر بحث را به ذهن ده طلبه بسپاریم معلوم نیست نتیجه‌ای که به آن می‌رسند نتیجه درست و صحیحی باشد.
ایشان بر ضرورت کاهش زمان تدریس دوره اصول در مقطع خارج تأکید کردند و افزودند: درباره اصول که گفتند متوسطش ۱۵ سال است خبر خوبی نیست از نظر بنده و مایه تعجب است. اصول، لازم است . مرحوم آقای خویی فقیه اصولی بود. دوره اصولش شنیدم ۵ سال بود در حالی که ایشان یقینا از مباحث اصول کم نمی‌گذاشتند یا حذف نمی‌کردند بنابراین می شود اصول را در ۵ سال و ۶ سال خواند. متوسط که ۱۵ سال است یعنی تا ۲۰ سال هم دارد. به چه درد می خورد این مقدار؟ درباره اصول باید جمع و جورتر و مضیق تر عمل کرد.
تذکراتی به طلاب جوان
مقام معظم رهبری در بخش دیگری از سخنان خود تذکرات ارزشمندی را خطاب به طلاب جوان بیان فرمودند و اظهار داشتند: جوانها به جوانی خودشان توجه داشته باشند. همه آنچه که شما می خواهید و احساس می کنید، مورد نیاز شما نیست. این را منتظر نباشید ۳۰ سال بگذرانید و بعد بفهمید. از تجربه کسانی که تجربه کرده اند استفاده کنید.
ایشان با اشاره به ضرورت تبعیت از اساتید و مدیران ادامه دادند: اینکه برای بصیرت سیاسی و تضارب آراء و… معلوم نیست کلیت داشته باشد. طلاب این مجموعه دنبال اساتیدشان حرکت کنند. یعنی به نظر اساتید و تشخیص اساتید اهمیت بدهند تا این مجموعه انتظام پیدا کند و پیش برود. اگر منتظم نبود پیش نمی رود.
رهبر انقلاب اسلامی ابراز داشتند: هرچه کار با دقت و ملاحظه انجام بگیرد بهتر است و هر قدمی که می‌خواهیم برداریم بدانیم این قدم را کجا می‌خواهیم بگذاریم و جای پای‌مان محکم باشد بهتر است. بله کار مقدار بطئ پیدا می‌کند اما کار بطیئ و محکم بهتر از کار سریع و متزلزل است.
معظم له در بخش دیگری از فرمایشات خود به ضرورت ارایه گواهی ها و اجازه های حوزوی به جای مدارک معادل دانشگاه پرداختند و عنوان کردند: نکته دیگر که من چندین سال است به مسئولین حوزه گفته ام و تا حالا نشده گویا سختشان است اینکه وقتی فردی جایی درس می خواند نیاز به مدرک و شهادت دارد. اشتباه بزرگ این بود که این را با شهادتِ دانشگاهی مخلوط کردند. اول که خواستند بگویند دکترا. الان هم می گویند معادل دکترا ! شما مثلا بیایید بگویید ۳ سال اول این موسسه، اسمش چه است. برای مراحل بعدی هم همینطور. برایش یک اسمی مشخص کنید و موسسه شهادت دهد که فلانی به این حد رسیده است.
ایشان خاطرنشان کردند: در نظام دانشگاهی ما که از غرب تقلید شده است، زمان های قدیم سیکل اول و سیکل دوم بود. بعد دیپلم، لیسانس و فوق لیسانس و دکترا شما بدون تقلید از آنها یا انطباق با آنها که مطلقا به نظرم این انطباق و معادل سازی درست نیست چون نوع کار آنها با کار ما متفاوت است. اما شما شهادت های خود را مشخص کنید. البته از قدیم چیزهایی داشته ایم ؛ اجازه اجتهاد از همین قبیل است. یا اجازه روایت حدیث و نقل حدیث می دادند و معمول بود. حالا متاسفانه ، واقعا متاسفانه نیست. الان آقایان احتیاط می کنند اجازه نمی دهند که تبعاتی نداشته باشد اما شما گواهی برای مراحل مختلف ایجاد کنید.
معظم له در بخش دیگری در مورد ضرورت انس با کتاب و سنت فرمودند: در خصوص انس با قرآن و حدیث برای برنامه های درسی نمی دانم. چون آقایان زحمت کشیده اند و برنامه ریزی کرده اند و از کمرِ کار وارد نمی شوم اما تفسیر مهم است. حتی اگر در برنامه درسی تان نباشد، تفسیر مجمع البیان بسیار خوب و عالمانه است و مرحوم طبرسی ملّایی و تسلطِ خود را در جاهایی که نیاز بوده نشان داده است. انس با قرآن جداگانه و انس با تفسیر جداگانه ضروری است. برای حدیث هم احتیاج شماست. به رجال و علم حدیث و اینها نیاز دارید و علی القاعده در برنامه های شما هست.
انقلابی بودن طلاب و حوزه تأکید دیگر رهبر انقلاب در این دیدار بود که ایشان گفتند: نکته آخر اینکه جهت گیری انقلابی مراقب باشید مقهور هیچ کدام از این شاخصه‌های موسسه قرار نگیرد. طلبه ما استاد ما فاضل ما، مرجعِ ما اگر معتقد به این تحول عظیم یعنی انقلاب بود، به درد این کشور خواهد خورد؛ اگر نبود، به درد جمهوری اسلامی نمی خورد، من که می گویم حوزه انقلابی منظورم شعار دادن نیست. البته شعار هم گاهی لازم است من هم شعار می دهم اما اینکه می گویم حوزه انقلابی یعنی معتقد باشیم که این تحول (انقلاب) باید همچنان ادامه پیدا کند. تحول، متوقف شدنی نیست. یعنی هر روز کامل تر و بهتر و عمیق تر شود. باید معتقد باشیم. دشمنان را بشناسیم. دشمنان این حرکت تحولی را بشناسیم. وگرنه مغلوب سیاستهای دشمنان اسلام خواهد شد.
ایشان با بیان این که همه نگاه ها به جمهوری اسلامی است، افزودند: امروز جهان اسلام نگاهش به مجموعه جمهوری اسلامی است. الان در دنیای اسلام گرایش به احیای اسلام و زندگی اسلامی خیلی زیاد است. ملتهایی که سرخورده شده اند از تمدنهای مادی غربی و شرقی اما مرجع و ستونی که به آن تکیه کنند ندارند. لذا نگاهشان به جمهوری اسلامی است البته دشمنان نمی خواهد معلوم شود اما وجود دارد. الان در کشورهای عربی که سرانش به خون جمهوری اسلامی تشنه اند، اگر فرد یا اثری از جمهوری اسلامی به آنجا برود مردم استقبال می کنند. چشم همه به اینهاست. دنیای اسلام به حرکت انقلابی ما نیاز دارد. اینکه در داخل برخی افراد مواضعی دارند که مغایر با گرایش انقلاب است نه حتی ضد بلکه مغایر است، ضربه می زنند و خیانت می کنند.
معنویت و توجه به نمازشب نکته پایانی فرمایشات مقام معظم رهبری بود.
رهبر انقلاب اسلامی در این زمینه فرمودند: نکته آخر اینکه بدون توجهات معنوی، دعا، توسل، نماز شب و صحیفه سجادیه نمی شود. اگر بخواهد ارتباط قلبی اش با خدا را حفظ نکند نمی شود. مرحوم حاج آقا احمد آقا گفت امام شبها – که آن موقع امام حدود هشتاد و خرده ای عمر داشت- می گفت امام نیمه شب که گریه می کند دستمالهای معمولی برای اشکهای او کفایت نمی کند و از حوله استفاده می کند و خدا هم به او کمک کرد به خاطر همین معنویت و استغاثه. شماها جوانید دلهایتان پاک و پاکیزه است و خیلی خوب می توانید دلها را متوجه خدا بکنید. با دعا و توسلات انس داشته باشید. به خصوص نماز شب را توصیه می کنم تا آنجایی که می توانید و اگر نتوانستید قضایش را بخوانید و درک شود که به شما نورانیت می دهد و این نورانیت به شما در پیدا کردن راه کمک می کند.
منبع: روابط عمومی مؤسسه عالی فقه و علوم اسلامی
